Hoe weet je of je gehackt bent? En wat moet je dan doen?
Je wilt alleen in huis halen wat goed voelt, ook als het gaat om je computernetwerk. Maar het kan best zijn dat er al een hacker ingebroken heeft in je computer of netwerk, maar dat je het nog niet weet. Daarom leggen we graag uit hoe je hacking kunt herkennen en wat je ertegen kunt doen.
Wat is hacken?
Met hacken bedoelen we dat iemand zonder jouw toestemming toegang heeft verkregen tot je computer en/of accounts van websites, e-mail en social media. Wanneer een hacker toegang krijgt tot je computer of accounts, kunnen je persoonlijke gegevens misbruikt worden voor identiteitsfraude of aankoopfraude.
Het kan zijn dat je Facebook-account, je Instagram-account, je LinkedIn-account, je online bankierenomgeving, je DigiD of zelfs je e-mailaccount gehackt wordt. Deze zijn stuk voor stuk interessant voor cybercriminelen.
Hoe weet ik of ik gehackt ben?
- Op https://haveibeenpwned.com/ kun je niet rechtstreeks checken of je gehackt bent, maar wel zien of je data gelekt is. Voer je adres in en je ziet snel of je e-mailadres of eventuele andere gegevens zijn buitgemaakt door hackers na een datalek.
- Check je recente bestanden. Ga naar Windows Verkenner en zie onder ‘Snelle toegang’ de lijst met bestanden die het laatst geopend zijn. Herken je deze niet, dan is er iemand anders in je computer geweest en ben je gehackt.
- Je ziet icoontjes (apps / software) op je device verschijnen die je eerder niet zag, of die je niet zelf geïnstalleerd hebt.
- Als het gaat om gehackte online accounts, dan kan het zijn dat er updates geplaatst worden die jij zelf niet gemaakt hebt, of berichten verzonden worden aan contacten.
- Bekijk voor de online accounts de apparaten die ingelogd zijn via de veiligheidsinstellingen. Als er apparaten/locaties tussen staan die je niet herkent, dan is je account gehackt.
- Als je berichtjes per e-mail/sms binnenkrijgt dat iemand probeert in te loggen op je account, of andere activiteiten probeert uit te voeren, dan kan dit een teken zijn dat iemand probeert je account te hacken of al gehackt heeft.
Gehackt… en nu?
Wil je weten wat je moet doen als je zelf in een dergelijke situatie terechtkomt? De experts van Univé helpen je graag bij vragen over cybercrime: twijfel je over de betrouwbaarheid van een e-mail, of is je computer gehackt? Je kunt 24/7 kosteloos bellen naar de Univé Cyberhelpdesk: 0592 74 22 22. Je krijgt dan direct advies en ondersteuning op afstand door experts.
Gebruik voortaan een betrouwbaar antivirusprogramma en een goede firewall, zorg dat je software up-to-date is, open geen bijlagen van onbetrouwbare e-mailadressen en wees voorzichtig met het downloaden van gratis software. Klik niet zomaar op links en wees bedachtzaam met welke informatie je over jezelf invult op websites. Bescherm je social media accounts door ze privé te maken en niets of zo min mogelijk openbaar te delen.
Tips van ethisch hacker Wouter Slotboom om hacking te voorkomen:
- Zet tweestapsverificatie aan voor al je online accounts. Naast het invoeren van je wachtwoord, krijg je dan een unieke code op je telefoon die je ook moet invoeren. Zo creëer je een extra beveiligingslaag.
- Kijk uit met openbare wifi-netwerken. Kwaadwillenden kunnen gemakkelijk met je meekijken op zo’n netwerk en je mogelijk omleiden naar sites met kwaadaardige code. Gebruik bij voorkeur je mobiele dataverbinding.
- Schakel Universal Plug and Play (UpnP) uit op je router. Via dit protocol kunnen apparaten met elkaar praten. Dat kan handig zijn, maar mogelijk zet het de gegevens van je apparaten open en bloot op het internet.
- Gebruik geen wachtwoorden, maar wachtzinnen en sla deze veilig op in een wachtwoordmanager. Hoe langer je wachtwoord, hoe moeilijker het te kraken is. Gebruik bijvoorbeeld: ”Ik ben in 2019 op vakantie geweest naar Spanje!” in plaats van “Spanje2019!”.
- Maak je een account aan op een site die je niet regelmatig gaat bezoeken? Kies dan voor een willekeurig wachtwoord. De volgende keer dat je inlogt, kies je voor de optie ‘wachtwoord vergeten’. Inloggen duurt iets langer, maar je hoeft niet al je wachtwoorden te onthouden. Zo ben je minder snel geneigd om een makkelijk wachtwoord of overal hetzelfde wachtwoord te gebruiken.
Wil je geen cyberzorgen meer? Word CyberGerust!
Als lid van Univé heb je 24/7 gratis toegang tot onze cyberhelpdesk. We staan voor je klaar met tips, beantwoorden je vragen als je twijfels hebt over iets en helpen je verder wanneer je gedupeerd bent door een cybercrimineel. Word ook CyberGerust!