Hoe houd je als zzp’er werk en privé in balans?

Kantoor aan huis

Een klant die om half tien ’s avonds een e-mail stuurt, direct antwoord geven. Een offerteaanvraag die op vrijdagmiddag binnenkomt, in het weekend uitwerken. Of een uur bijpraten met je moeder, terwijl er een opdracht afgemaakt moet worden. Herkenbaar? Dan ben je vast een zzp’er die vanuit huis werkt.

Altijd bereikbaar

Barbara Aalpol van Trainingsbureau Balance Your Work leert werkenden slim om te gaan met werktijd en helpt zzp’ers werk en privé beter in balans te krijgen. Over waarom die balans verstoord is, is zij duidelijk. “Het uitgangspunt van veel zzp’ers is: als er een beroep op me gedaan wordt en ik kán direct reageren, dan doe ik dat. Maar altijd bereikbaar zijn en altijd klaar staan – zakelijk en privé – heeft een prijs: stress en het gevoel geleefd te worden.”

Werk en privé scheiden

Hoe kun je als zzp’er werktijd en privétijd beter begrenzen? Dat begint volgens Aalpol met een omslag in je eigen denken. “Het devies is niet langer: klaarstaan zodra het kan, maar klaarstaan zodra ik daarvoor kies”, zegt ze. “Keuzes maken is dus de stelregel. Bepaal welke uren je besteedt aan werk en welke aan gezin en aan ontspanning. En bewaak die keuzes. De uren dat je aan het werk bent, doe je geen privézaken en omgekeerd”. Een werkdag hoeft overigens niet uit acht aaneengesloten uren te bestaan. Werken, huishouding, sporten, kinderen verzorgen, je kunt die taken gerust gedurende de dag afwisselen. “Zolang je maar bewust kiest wanneer je wat doet”, aldus Aalpol.

Werktijd en privétijd

Je kunt misschien wel je tijd indelen, maar gedachten laten zich niet altijd begrenzen. Dus wil je tijdens werkuren even checken of er nog brood in huis is en bij de voetbalwedstrijd van je zoon kijken of die ene e-mail al beantwoord is. “Geef niet toe aan die impulsen”, adviseert Aalpol. “Maak hoogstens een notitie van het actiepunt, maar werk dat to-do-lijstje af in de tijd die daarvoor gereserveerd is.” Maar wat als het om iets heel belangrijks gaat? “Natuurlijk kun je als zzp’er niet altijd je werk in je privétijd negeren”, zegt Aalpol. “Prima, als je daar maar bewust voor kiest en in de gaten houdt wanneer je grenzen weer te veel vervagen.”

Duidelijkheid over je werktijd

Een belangrijke stap in de bewaking van je grenzen is duidelijke communicatie. Zet in de afsluiter van je e-mails op welke dagen en uren je aan het werk bent. Pas je voicemail daar ook op aan en gebruik de afwezigheidsassistent op vrije dagen en in de vakantie. En laat je klanten en ook de mensen in je privéomgeving weten wanneer je wat voor hen doet.

Ergens anders werken

Van huis uit werken kan heel lekker zijn, maar er zijn ook zzp’ers die juist thuis gemakkelijk afgeleid worden. Of die het vervelend vinden om de hele dag op dezelfde plek te zijn. De tip van Aalpol: “Neem letterlijk afstand en zoek een plekje in bijvoorbeeld een café of de bibliotheek. Soms kun je ook op locatie werken bij je opdrachtgever. Die afstand tot je huis maakt dat je ongestoord kunt doorwerken. Je ervaart het bovendien als `naar je werk gaan`, en ook dat vergemakkelijkt de scheiding met je privéleven.”

Burnout voorkomen

Nog één punt wil Aalpol graag benadrukken: “Een zzp’er moet de indeling van zijn tijd zelf organiseren. Denk er daarom aan niet alleen tijd voor je werk en je gezin in te plannen, maar ook voor ontspanning, vrije dagen en vakantie. Heel belangrijk om te voorkomen dat je altijd maar doorgaat, permanent stress ervaart en uiteindelijk een burnout krijgt.”

Het vinden van een juiste balans tussen werk en privé is dus zeer belangrijk, zowel voor jezelf als voor je bedrijf. Maar mocht je plotseling toch ziek worden dan kan het afsluiten van een verzekering voor je inkomen een oplossing zijn. Zoals bijvoorbeeld de flexibele inkomensverzekering van Univé.