Extra aandacht voor vrouwenhart in reanimatiecursus

Een hartstilstand, dat werd lange tijd gezien als een ‘mannending’. Het waren mannen die, bijvoorbeeld als gevolg van hun stressvolle baan, bezweken en gereanimeerd moesten worden. Hartklachten bij vrouwen kwamen veel minder vaak voor. 

Symptomen niet herkend

“Of ze werden niet als zodanig herkend”, haakt Marjolijn Rodenburg in. Marjolijn geeft reanimatiecursussen en vraagt al lange tijd aandacht voor het vrouwenhart. “Onderzoeken richtten zich lange tijd alleen op het mannelijk hart. En de poppen die we in reanimatiecursussen gebruiken? Dat zijn bijna altijd mannelijke torso’s.”

12,5 procent overleeft

Die focus op het mannelijk hart heeft zijn weerslag op de hulpverlening aan vrouwen. Van alle vrouwen die buiten het ziekenhuis een hartstilstand krijgt en gereanimeerd moet worden, overleeft 12,5 procent. Bij mannen is dit 20 procent. Dat bleek recent uit onderzoek van het Amsterdam UMC. 

Kortademig, moe of misselijk

Dat verschil kent meerdere oorzaken. Eén daarvan is dat hart- en vaatziekten bij vrouwen niet altijd worden herkend. Marjolijn: “Bij een hartinfarct denken we aan druk op de borst. Maar bij vrouwen kunnen hartproblemen zich heel anders uiten. Zij worden bijvoorbeeld kortademig of misselijk. Hun klachten worden vaak toegeschreven aan een burn out of de overgang, waardoor ze lang blijven rondlopen met hartklachten. Krijgen ze uiteindelijk een hartstilstand of -infarct, dan zijn de problemen al ver gevorderd. Dat verkleint de kans op een succesvolle reanimatie.”

Ongemakkelijk

Maar er is nog een reden voor de kleinere overlevingskansen van vrouwen. De meeste reanimatiecursussen wordt geoefend op mannelijke torso’s. “Omstanders aarzelen daarom soms om een vrouw te reanimeren. Ze vinden het ongemakkelijk om hun handen bij de borsten te plaatsen of het bovenlichaam te ontkleden. En dat terwijl in zo’n noodsituatie elke seconde telt.”

Torso met borsten

In haar reanimatiecursussen besteedt Marjolijn daarom extra aandacht aan reanimatie bij vrouwen. Ze maakt gebruik van torso’s met borsten. Ook leert ze haar cursisten om de symptomen van hartklachten bij vrouwen te herkennen. “Deelnemers geven na afloop van de cursus vaak aan dat ze nu beter een vrouw zouden durven reanimeren.” 

Sneller de juiste hulp

Marjolijn is blij met die reactie: “Er wordt steeds meer bekend over de werking van het vrouwenhart. Het is mijn missie om die nieuwe kennis aan zoveel mogelijk mensen over te brengen. Zodat vrouwen vaker en sneller de juiste hulp krijgen.”

Met een reanimatiecursus waarin extra aandacht wordt besteed aan het vrouwenhart wil Univé burgerhulpverleners beter voorbereiden op het reanimeren van vrouwen die worden getroffen door een hartstilstand. Wil je zo’n cursus volgen? Kijk voor het cursusaanbod op de website van Univé.