Zingeving speelt belangrijke rol bij voorkomen van eenzaamheid

Feline – opgegroeid in Eelde - studeert Clinical and Psychosocial Epidemiology, een master die zich richt op publieke gezondheid en preventie. En een opleiding waar veel onderzoek én moeilijke woorden bij horen. Daarom probeert ze haar Engelstalig onderzoek zo begrijpelijk mogelijk uit te leggen: “Ik heb gekeken of er een verband is tussen hoe sociaal actief iemand is en hoe eenzaam iemand zich voelt.”

1 op de 5 senioren voelt zich weleens eenzaam
Dat verband bleek er zeker te zijn. Hoe actiever iemand is in de samenleving – denk aan betaald werk of vrijwilligerswerk, het geven van informele zorg, het volgen van cursussen en opleidingen of het oppassen op kleinkinderen -, hoe meer zingeving iemand ervaart. “Dat betekent dat een persoon het gevoel heeft dat hij of zij ertoe doet, dat het leven een doel heeft. En dat gevoel kan heel erg helpen tegen eenzaamheid.”

Uit haar onderzoek blijkt dat bijna op 1 de 5 mensen tussen de 60 en 80 jaar oud zich weleens eenzaam voelt. Onder mensen die geen partner hebben ligt dat percentage hoger, net als onder senioren met gezondheidsproblemen.

“Spannend om ergens alleen heen te gaan”
Voor haar onderzoek naar de rol van sociale participatie en zingeving bij eenzaamheid gebruikte ze een dataset van bevolkingsonderzoek LifeLines met gegevens van ruim 7000 deelnemers. “Maar ik wilde ook kijken hoe het in de praktijk werkt”, licht Feline toe. Daarom interviewde ze tien mensen tussen de 60 en 100 jaar oud. “Je kunt wel onderzoek doen naar oudere volwassenen, maar dan moet je ook met ze praten.”

Tijdens de interviews zocht ze vooral naar een antwoord op de vraag hoe we ervoor kunnen zorgen dat ouderen gaan participeren, zodat ze zich minder eenzaam voelen. “Ik heb gesproken over wat mensen motiveert en wat voor drempels ze ervaren. Mensen zonder partner geven bijvoorbeeld vaak aan dat ze het spannend vinden om ergens alleen heen te gaan.”

Meer eenzaamheid in de zomerperiode
Het onderzoek is in samenwerking met Zorgbelang Groningen gedaan, dat de belangen van iedereen die gebruik maakt van zorg behartigt. De resultaten worden door onder meer de zorgorganisatie gebruikt om te kijken welke activiteiten er nodig zijn om ouderen (meer) sociaal actief te laten worden.

De meeste mensen ervaren vaker een gevoel van eenzaamheid in de periode rond de feestdagen en in de zomerperiode. Met de zomervakanties voor de deur roept Feline dan ook op om vooral om te kijken naar de mensen om je heen. “Ga eens langs, desnoods met een lekker taartje. Of bel iemand op of stuur een kaartje vanaf je vakantieadres. Laat weten dat je aan iemand denkt.”